2012-OS

Olympische Spelen 2012

Voor aanvang van de Spelen kondigde het IOC dat de helft van alle deelnemers een dopingtest zou ondergaan. Van bij de start van de Spelen tot op het einde van de Paralympics namen honderdvijftig wetenschappers zesduizend stalen af. Iedere medaillewinnaar werd getest. Het Olympische anti-doping laboratorium voerde dagelijks vierhonderd controles uit op meer dan tweehonderdveertig verboden producten.

Geruchten circuleerden dat er op deze Olympiade een nieuw product de ronde deed. Het schildklierhormoon Thyroid stond wel nog niet op de dopinglijst van het WADA, maar werd al massaal gebruikt in de wereld van de bodybuilding. Een schadelijk product dat heel riskant is voor de gezondheid.

Iedereen was benieuwd hoeveel positieve resultaten er in de toekomst uit de bus zouden vallen, nu het IOC de afgenomen stalen in diepvriezers ging bewaren om ze later aan nieuwere testmethodes te kunnen onderwerpen. 

De Spelen liepen naar hun einde toen er in 'The Journal of Asthma' een artikel verscheen, waarin onderzoekster Anni Aaviko van het Finse Paavo Nurmi Centre vaststelde dat het gebruik van astmamedicatie bij Finse atleten enorm gestegen was. In 2009 hadden 372 atleten een vragenlijst ingevuld en de antwoorden werden vergeleken met een gelijkaardige enquete uit 2002. De inname van astmamedicatie steeg van 9,4% in 2002 tot 12,6% in 2009. De onderzoekster concludeerde dat dit een zorgwekkende trend was omdat hij niet samenhing met een verhoging van de symptomendiagnoses of longfunctiemetingen. Zij vroegen dat andere landen een gelijkaardig onderzoek zouden doen om de aanbevelingen van de WADA regels te kunnen aanpassen.

In maart beweerde de Zweedse Professor fysiologie en fervent anti-doping strijder Bengt Saltin (1935-2014) dat de controles op de Spelen van Londen een verspilling van middelen zouden zijn. Verder stelde hij dat bloeddoping met de bestaande mogelijkheden nog jaren kon gedijen en dat de belofte van het IOC, dat de Spelen van Londen ‘de schoonste ooit’ zouden worden effenaf flauwe kul was.


In april raakten onderzoeksresultaten bekend van Declan Naughton, Professor Biomoleculaire Wetenschappen aan de Kingston University van Londen, waaruit bleek dat het drinken van een tas groene of witte thee de testosteronconcentratie in urine met 30% verlaagde en dat thee dus als maskeermiddel kon gebruikt worden.

De wetenschapper lichtte meteen het WADA in, waarop dokter Olivier Rabin, de wetenschappelijk directeur van het WADA, aankondigde dat er waarschijnlijk nieuwe wijzigingen van de lijst zouden nodig zijn.

Net voor de Spelen van Londen gaf Xue Yinxian (1947-), het gepensioneerde hoofd van de medische afdeling van het Chinese Olympische Comité, openlijk het dopinggebruik van haar landgenoten toe in de jaren '80 en '90 en dat in zowat alle sporten. De Chinese Olympiërs werden aan een door de staat gesponsorde doping onderworpen, die op Oost-Europees model geschoeid was. Steroïden en menselijke groeihormonen werden officieel als een onderdeel van ‘wetenschappelijke opleiding’ gebruikt en moesten er voor zorgen dat China zich tot de grootste sportieve natie van de jaren '80 en '90 kon ontplooien. Atleten wisten vaak niet waarmee ze geïnjecteerd werden en medisch personeel dat aan deze praktijk weigerde deel te nemen werd gemarginaliseerd. Xue Yinxian voegde er echter meteen aan toe dat die toestanden niet voor de Spelen van 2012 waren gebruikt.

Gepakt voor aanvang

In juli kondigde WADA President John Fahey (1945-) aan dat liefst 107 atleten omwille van doping voor de Spelen van Londen geweigerd werden.

“Ik ben blij dat ze niet bij ons zijn, de atleten die zich nu doperen moeten weten dat hun kansen om het ontdekken te vermijden de kleinste zijn ooit.” 

Atletiek

In de aanloop van de Spelen schorste de Internationale Atletiekfederatie IAAF negen atleten .

"Dit onderstreept ons nooit aflatend gevecht tegen doping", verklaarde voorzitter Lamine Diack (1933-). "We doen er alles aan om er valsspelers uit te halen."

Drie atleten werden op doping betrapt na een nieuwe analyse van de stalen van het WK 2011 in het Zuid-Koreaanse Daegu. De zes andere geschorsten hadden afwijkende waarden in hun biologisch paspoort.

De Oekraïnse Nataliya Tobias (1980-), vier jaar voordien op de Spelen van Beijing nog brons op de 1.500 meter, zat aan de testosteron, net als landgenote en 400m loopster Antonina Yefremova (1981-).

De Bulgaarse sprintster Inna Eftimova (1988-) testte positief op het groeihormoon hCG. De drie kregen twee jaar schorsing.

Ook de Marokkaanse lange afstandsloper Abderrahim Goumri (1976-), de Griekse steeple specialiste Irini Kokkinariou (1981-), de Turkse lange afstandsloper Meryem Erdogan (1990-),

en de Russinnen Svetlana Klyuka (1978-), Nailya Yulamanova (1980-) en Yevgeniya Zinurova (1982-) werden nog voor het begin van de Spelen uitgesloten. Bovendien kregen Erdogan, Kokkinariou en het Russische trio twee jaar schorsing, Goumri moest vier jaar aan de kant blijven.

De IAAF bevestigde eveneens dat Mariem Selsouli (1984-), de Marokkaanse medaillekandidate op de 1.500 meter, begin juli positief testte op een verboden diureticum. Ze vroeg geen tegenexpertise en werd voorlopig geschorst.

De Italiaan Alex Schwazer (1984-) mocht zijn titel 50km snelwandelen van vier jaar voordien in Beijing niet verdedigen toen bleek dat hij net voor de Spelen tijdens een onaangekondigde dopingcontrole op trainingskamp in Oberstdorf positief had getest op EPO. De Italiaan bekende en stopte meteen ook zijn sportcarrière.

Bij de start van de marathon ontbrak Mathew Kisorio (1989-). De Keniaan werd in juni na de 10.000m op de nationale kampioenschappen betrapt op het gebruik van anabolica. In een interview met de Duitse journalist en dopingexpert Hajo Seppelt (1963-) verklaarde Kisorio dat doping in Kenia schering en inslag was en dat artsen het land afreisden om de atleten van de nodige hoeveelheden te voorzien.

Op 6 augustus maakte het Moldavisch Olympisch Comité bekend dat het twee vrouwelijke atleten wegens doping had geschorst. Daardoor mocht Marina Marghieva (1986-) (foto) haar deelname aan het hamerslingeren vergeten en Natatlia Artyk haar optreden in het discusnummer.

De Jamaïcaanse 400m loopster Debbie Dunn (1978-) vroeg de Amerikaanse nationaliteit aan toen ze aan de Norfolk State University ging studeren. In 2010 won ze op het WK indoor in Doha de 400m en een tweede keer goud met de estafetteploeg 4 x 400m. In juli werd ze echter op het gebruik van steroïden betrapt waardoor ze moest thuisblijven van de Spelen en waarvoor ze twee jaar schorsing kreeg.

Dezelfde sanctie voor de Columbiaanse 400m loper Diego Palomeque (1993-).

Roeien

Het Braziliaanse Olympisch Comité meldde dat Kissya da Costa (1982-) na een positieve EPO test niet naar de Spelen mocht.

Wielrennen

De Russische baanrenster Viktoria Baranowa (1990-), die in Londen zou deelnemen aan het Keirin werd nog voor afreis positief getest op testosteron en mocht haar valiezen terug uitpakken.

Zwemmen

De Chinese Li Zhesi (1995-) testte in maart bij een dopingcontrole buiten competitie positief op EPO, waarvoor ze twee jaar geschorst werd en uit het Chinese Olympisch team vloog.

In maart kreeg de Tsjechische vlinderslagspecialist Michal Rubácek (1986-) twee jaar schorsing nadat een dopingtest tijdens het nationale kampioenschap uitwees dat hij methylhexamine had gebruikt. Daardoor miste hij in Londen zijn derde Olympische deelname.

Atletiek

   

Op de Spelen zelf duurde het droevige liedje voort. Na drie dagen waren reeds 1.706 van de voorziene 5.000 dopingtests afgenomen, waarbij drie atleten positief testten nog voor de competities begonnen waren. De Oezbeekse turnster Luisa Galiulina (1992-), sprintster Tameka Williams (1989-) van St Kitts en Nevis en de Albanese gewichtheffer Hysen Pulaku (1993-) mochten meteen hun koffers pakken.

De Spanjaard Ángel Mullera (1984-) stond ingeschreven voor de 3.000m steeple, maar mocht van zijn Olympische Comité niet starten toen emails uitlekten waarin hij met zijn coach het gebruik van EPO overlegde. Mullera ging tegen deze beslissing in beroep, waarop het CAS het Spaanse Olympische Comité het bevel gaf om hem in Londen te laten starten. In de finale finishte de Spanjaard als elfde. In september 2013 tijdens het Spaanse kampioenschap testte hij positief op corticosteroïde.

Na zijn uitschakeling in de reeksen van de 5.000m bleek dat de Fransman Hassan Hirt (1980-) EPO had gebruikt. Huiswaarts en met onmiddellijke ingang geschorst door de eigen federatie.

De Syrische Ghfran Almouhamad (1989-) eindigde laatste in haar reeks van de 400m horden maar werd wel betrapt op het gebruik van methylexaneamine.


Karin Melis Mey (1983-), een Zuidafrikaanse van Turkse origine, kwalificeerde zich voor de finale van het verspringen, maar mocht daarin niet aantreden na een positieve test op testosteron. Nadien kreeg ze ook nog eens twee jaar schorsing.

Maar de klap op de vuurpijl kwam op de slotdag toen bleek dat de Russische kogelstootster Nazdeya Ostapchuk (1980-) haar gouden medaille moest inleveren nadat ze tweemaal positief testte op het anabolicum metenolone. De Nieuw-Zeelandse topfavoriete Valerie Adams (1984-) kreeg dan toch waar ze recht op had.

Ljudmyla Yosypenko (1984-) uit Oekraïne werd vierde in de zevenkamp. Het jaar nadien wees een verbeterde controletest echter uit dat haar bloedwaarden op doping wezen. Vier jaar schorsing en verlies van alle resultaten sedert 2012 luidde de uitspraak van het WADA.

De Russische Darya Pishchalnikova (1985-) won zilver in het discuswerpen. In oktober 2008 werd ze samen met zeven andere Russische atletes twee jaar geschorst omdat ze haar stalen gemanipuleerd had. Na de prijsuitreiking raakte bekend dat een test van mei 2012 uitwees dat ze de anabole steroïde oxandrolone had gebruikt. In mei 2013 veroordeelde de Russische federatie haar tot tien jaar schorsing en werden al haar resultaten van 2012, inclusief de zilveren medaille van de Spelen, nietig verklaard. 

Op 5 december meldde het IOC dat het zijn labo had gevraagd om 105 stalen opnieuw te onderzoeken, die op de Olympische Spelen van 2004 in Athene waren afgenomen. Hierbij liepen vier toenmalige medaillewinnaars tegen de lamp, hun succes was aan het gebruik van steroïden te danken. Bij de mannen moest de Oekraïnse kogelstoter Yuriy Bilonoh (1974-) het goud inleveren, de Wit-Rus Ivan Tsichan (1976-) verloor het zilver van het hamerslingeren. Bij de vrouwen verloren de Wit-Russische discuswerpster Irina Yatchenko (1965-) en de Russische kogelstootster Svetlana Krivelyova (1969-) hun bronzen plak.

Judo

In de achtste finale schakelde de Amerikaan Nick Delpopolo (1989-) de Belg Dirk Van Tichelt (1984-) uit, maar hij werd betrapt op het gebruik van cannabis en huiswaarts gestuurd.

Moderne vijfkamp

Dennis Cerkovskis (1978-) vertegenwoordigde Letland in de moderne vijfkamp, maar toen bleek dat hij anabole steroïden had gebruikt werd hij twee jaar geschorst.

Paralympics

Doping met EPO, anabole steroïden, cortisone of zelfs cannabis werd tijdens de Zomerspelen probleemloos opgespoord, maar bij aanvang van de Paralympics gaf de Canadese bergbeklimmer en dwarslaesie patiënt Brad Zdanivsky (1977-) een opzienbarend maar hallucinant interview over de toegepaste methoden van 'natuurlijke doping’ bij atleten met een dwarslaesie. In werkelijkheid kan men de methodes omschrijven als foltering. Het doel ervan is om de bloeddruk te verhogen, de zogenaamde boosting. Personen met ruggenmergletsels hebben vaak een lage bloeddruk, bij lichamelijk gezonde mensen is er tijdens lichamelijke inspanning een automatische verhoging van bloeddruk en hartslag, bij mensen met een dwarslaesie gebeurt dat meestal niet. Door die verhoogde bloeddruk worden mensen krachtiger. Bij boosting tracht men de bloeddruk te verhogen door irritatie van het ruggenmerg en dat op de meest barbaarse wijze. Een methode is bijvoorbeeld om lange tijd niet naar WC te gaan, waardoor de blaas pijnlijk gevuld blijft. Sommige atleten gaan zelfs zo ver dat ze de katheder afbinden die wegens incontinentie in hun blaas steekt. Maar het meest hallucinante zijn elektrische schokken op benen en genitaliën. En nog schokkender de incidenten waarbij atleten hun tenen met een hamer verpletterden. Boosting is allesbehalve onschadelijk, het kan leiden tot orgaanschade, beroerte of hartaanval. Maar het effect ervan zou enorm zijn. In 1994 verscheen een studie waarbij acht rolstoelatleten hun chrono over 7,5 kilometer met bijna 10% verbeterden na het toebrengen van verwondingen. Om al deze redenen werd ook de bloeddruk gemeten tijdens de dopingcontroles op de Paralympics. Wie hoger scoorde dan 180 mmHg kreeg startverbod.

Maar op de Paralympics werd er ook duchtig geslikt en gespoten.

De Braziliaanse gewichtheffer Bruno Pinheiro Carra werd als eerste betrapt. Hij kreeg negen maanden aan zijn broek en een boete van 710 Dollar wegens het gebruik van het diureticum Hydrochlorothiazide.

Tijdens de Paralympics werd voor het eerst ook op het menselijk groeihormoon HgH getest. Meteen raak voor de Russische gewichtheffers Vadim Rakitin (1976-) en Nikolai Marfin (1979-). Beiden leverden hun positieve plas af nog voor de start van het tornooi en bekenden schuld.

Ook de Georgische powerlifter Shota Omarashvili (1981-) had aan de verboden snoepjes gezeten, maar het bleek hem niet te helpen. Tijdens de competitie slaagde hij er niet in om ook maar een keer het gewicht in de lucht te steken.

Ook de Australiër Peter Martin (1962-) werd geklist, hij had aan de Probenicide gezeten. Martin verzamelde voordien vier gouden medailles, in 1996, 2000 en 2004 was hij de beste kogelstoter bij atleten met een dwarslaesie en daaraan voegde hij in 2004 ook goud toe in het speerwerpen. Op de Spelen van 1996 werd zijn oogst uitgebreid met zilver in het speerwerpen, op de Spelen van 2000 met brons in de vijfkamp en vier jaar later hetzelfde eremetaal in het discuswerpen.

Worstelen

In het worstelen vrije stijl won Soslan Tigiev (1983-) uit Oezbekistan de bronzen medaille in de categorie tot 74kg, maar de test nadien wees uit dat hij methylhexaneamine had gebruikt, waarop hij het kleinood moest inleveren