1997

1997

In een anonieme enquête uit 1997 gaf 3,1%  van de ondervraagde NCAA sporters het gebruik van amfetamine toe en 29% verklaarde dat zij de drugs via een arts hadden verkregen.

De Italiaanse dopingjager Sandro Donati (1947-), een Senior Fellow van het Italiaans Olympisch Comité, verhelderde in een rapport de toenmalige dopingpraktijken uit het wielrennen en gooide daarmee een heuse bom in het milieu. Twee relevante zaken werden duidelijk: de veralgemening van het fenomeen, want 80% van het peloton zou hierbij betrokken zijn en de verandering van het soort doping. Anabole steroïden werden langzaamaan door andere hormonen vervangen zoals ACTH, hCG en insuline, die zorgwekkende nevenwerkingen konden geven. Bij zijn onderzoek stootte Donati steeds opnieuw op de naam van Francesco Conconi (1945-), die op dat ogenblik voorzitter was van de Medische Commissie van de Internationale Wielerunie (UCI) en verantwoordelijk voor het opstarten van opsporingstesten voor EPO. Donati kwam dan ook tot de schrikbarende vaststelling:

“Een van de grootste verantwoordelijken van de EPO-doping fungeert ook als expert voor het opsporen van die doping.”

Het rapport benadrukte ook de overweldigende bewijzen. Zeven artsen en 21 renners waren bereid om er over te praten. Zo bleek dat Joachim Halupczok (1968-1994), in 1989 wereldkampioen bij de liefhebbers die in 1994 officieel aan een ‘klassieke hartaanval’ overleden was, begeleid werd door een arts die (wij citeren)

“grote problemen had in zaken die verband hielden met doping bij paarden”.

Of het geval van een bekende Italiaanse renner die tijdens de Giro van 1993 als gevolg van een overmatige hoeveelheid EPO bijna aan een hartstilstand was gestorven. Door het inspuiten van bloedverdunners had men hem op het nippertje kunnen redden, zijn hart klopte op dat ogenblik nog 25 slagen per minuut. In zijn rapport beschuldigde Donati ook de hele business rond de dopingindustrie:

“De financiële belangen die ermee gepaard gaan zijn enorm. Vorig jaar leverde een apotheker uit Pisa op zes maanden tijd voor meer dan 150 miljoen lire (90.000 Euro) flacons EPO af”.

Een voormalig renner gaf in het rapport ook details over de ongelijkheid veroorzaakt door geld: de doping voor de armen kostte jaarlijks vijfduizend Euro, die van de rijken negenduizend Euro per sessie en normaal waren er jaarlijks tien sessies voorzien.

De Duitse journalist Hans-Joachim "Hajo" Seppelt (1963-) wordt beschouwd als de grote expert van de dopingproblematiek in de Duitse en de internationale sporten. Vanaf 1985 was hij bij de Duitse TV zender ARD live-commentator bij het zwemmen.

Samen met de voormalige Canadese zwemster Karin Helmstaedt (1966-), die in Berlijn een geliefde TV presentatrice werd, draaide Seppelt in 1997 de documentaire 'Staatsgeheimnis Kinderdoping' over dopingdaders en -slachtoffers van de Oost-Duitse zwemsport. In deze dertig minuten durende door de ARD uitgezonden reportage werden de gevolgen van het jarenlange toedienen van doping door voormalige DDR-trainers en sportartsen aan minderjarige zwemsters aangeklaagd en kwamen de achtergronden van de systematische georganiseerde manipulatiepraktijken aan het licht. In de film gaven meerdere ex-zwemsters een levendige beschrijving van de dagelijkse gewoonten in de zwemsport en de gezondheidsbeschadigingen die ze daarbij opliepen. De documentaire werd vertaald in negen talen en wereldwijd meerdere malen uitgezonden.

Samen met Holger Schïck (1950-2009) publiceerde Seppelt in 1999 het boek 'Anklage: Kinderdoping. Das Erbe des DDR-Sports', waarin dieper op de dopingpraktijken van de DDR werd ingegaan.

In 2006 berichtte Seppelt uitvoerig over doping in de wielersport. Zijn onderzoek leidde er toe dat de Duitse anaestesist Markus Choina (1953-), die ook het Pools voetbalelftal en de Poolse atletiekploeg onder zijn hoede had, als medeplichtige geïdentificeerd werd in het netwerk van de Spaanse sportarts Eufemiano Fuentes (1955-). In november 2006 werd Seppelt met 'Leuchtturm für besondere publizistische Leistungen' bekroond, een onderscheiding uitgereikt door de journalistenvereniging 'Netzwerk Recherche' voor zijn onderzoek, reportages en exclusief nieuws over de wielrenners Jan Ullrich (1973-) en Floyd Landis (1975-) en de Spaanse sportarts Eufemiano Fuentes (1955-)

In januari 2007 werd de TV reportage 'Mission: Sauberer Sport' uitgezonden waarin Seppelt samen met Jo Goll (1966-) het werk van de Duitse dopingonderzoekers documenteerde. Zo benadrukten zij onder meer de tekortkomingen in het Duits controlesysteem, wat verhitte publieke debatten uitlokte en bijdroeg tot structurele veranderingen in de Nationale Anti-Doping Agentschap (NADA). In 2007 werd de reportage bekroond met de 'Silver Chest Award' op het Internationaal TV Film Festival van het Bulgaarse Plovdiv en datzelfde jaar in Milaan met de internationale 'Sports Movie and TV Award'.

Maar het werk van Seppelt was niet onomstreden. In januari 2008 startte de Deutsche Skiverband (DSV) een kortgeding tegen hem omdat hij weigerde om het vermoeden van doping in de Duitse wintersporters niet te publiceren. De achtergrond was een ARD reportage waarin het vermoeden geopperd werd dat Duitse langlaufers en biatleten bloeddoping hadden gekregen in een Weens labo. Het Oberlandesgericht van Hamburg gaf Seppelt echter gelijk, omdat de DSV zelf niet beschuldigd werd. De verdachtmakingen van Seppelt konden echter nooit bewezen worden

Naar aanleiding van de Olympische Spelen in Beijing zond de ARD in juli 2008 de 45-minuten durende documentaire 'Olympia im Reich der Mittel: Doping in China' uit van Seppelt en Goll, waarin dieper werd ingegaan op doping en dopingcontroles in China, meer bepaald over bewezen kenmerken van manipulaties met stamcellen bij sporters. Tijdens de New York Festivals werd de uitzending met de 'gold world medal' bekroond en in 2009 kreeg ze tijdens het internationaal festival voor sportfilm Liberec de hoofdprijs in de categorie 'World Fact Challenge'.

In 2009 zond de ARD de reportage 'Geheimsache Doping' uit net voor aanvang van het WK atletiek in Berlijn. Deze reportage van Seppelt en Robert Kempe (1981-) belichtte de rol achter de schermen van de dopingfiguren in de atletiek.

In 2010 voor aanvang van de Winterspelen van Vancouver toonde de ARD de 30-minuten durende uitzending 'Geheimsache Doping - Eiskalter Betrug', waarin Hajo Seppelt, Robert Kempe en Jochen Leufgens (1981-) een kijkje namen achter de schermen van de wintersport.

Na onderzoek van Hajo Seppelt moest het UCI in september 2010 toegeven dat de Spaanse Tourwinnaar Alberto Contador (1982-) een positieve plas afleverde. Het UCI had die positieve Clenbuteroltest met de mantel der liefde willen bedekken. In februari 2012 werd Contador door het International Sports Court (CAS) met terugwerkende kracht twee jaar geschorst.

Doping in de DDR

In 1997 kreeg Yvonne Gebhard (1963-) van haar gynaecoloog te horen dat ze kanker had. De arts vertelde haar dat er een groot vermoeden bestond dat de borstkanker nauw samenhing met de dopingproducten die ze als sportvrouw gekregen hadden. Jaren nadat ze met topsport gestopt was had ze een anabolica-afhankelijke tumor ontwikkeld. In 1977 werd ze op 14-jarige leeftijd als speerwerpster opgenomen in de Kinder- und Jugendsportschule van SG Dynamo Halle-Mitte. Op 16-jarige leeftijd kreeg ze een selectie voor de nationale jeugdploeg, ze werd juniorenkampioen van de DDR en in 1981 eindigde ze vierde op het EK voor junioren. Maar toen ze twintig werd moest ze kappen met de sport.

"...op zekere avond na de training kwam trainster Maria Ritschel (1955-) naar mijn kamer. 'Ondersteunende middelen zijn middelen die ondersteunen', zei ze. 'Ze ondersteunen uw lichaam, en zijn enkel werkzaam in hun geheel: een betere stofwisseling, sneller herstel na de training, meer kracht'. Op tafel lagen verschillende tabletten. ... De trainster nam haar tijd en legde minutieus uit wanneer dit en dat genomen moest worden en vroeg me of ik de volgorde begrepen had. ... Mijn lichaam versteende, werd vast van binnen uit. Mijn spieren explodeerden, onder mijn schouderbladen vormden zich knopen. ... Door hoeveel tekens en signalen kijk je heen als je vastzit in een systeem dat samenzweerderig werkt en dat strikt is ingedeeld.... Wij vermoedden dat destijds niet, we vertrouwden.... Dat waren geen pijnen zeiden de artsen, dat zat enkel in het hoofd....  Twee jaar trok ik met mijn verkrampt lichaam rond, ik kreeg spuiten, behandelingen, infusies. Op 20-jarige leeftijd mocht ik vertrekken."

Dankzij de moed en het doorzettingsvermogen van Professor Werner Franke (1940-) en zijn echtgenote Brigitte Berendonk (1942-) werd gedetailleerde informatie gevonden over de dopingactiviteiten in de DDR. Uit top secret dissertaties, wetenschappelijke rapporten, rapporten over subsidies, verslagen van symposia en rapporten van artsen en wetenschappers die officieus als medewerkers voor het Ministerie van Staatsveiligheid (Stasi) werkten, bleek dat honderden artsen en wetenschappers, waaronder hoog geplaatste professoren, vanaf 1966 dopingonderzoek uitvoerden en experimenteel zowel gekende als onbekende geneesmiddelen toedienden. Zo werden ieder jaar duizenden atleten met anabolica behandeld, minderjarigen van beide geslachten inbegrepen. Bijzondere aandacht werd besteed aan het toedienen van anabolica bij vrouwen en adolescente meisjes, omdat uit de praktijk bleek dat die vooral bij hen zeer efficiënt waren voor het verbeteren van de sportieve prestaties.

Toen het Engelse dagblad 'The Times' hem hierover ondervroeg had FINA-president Mustapha Larfaoui (1932-) niet meteen een antwoord klaar en mompelde hij dat men het verleden niet kon terugdraaien. Het Internationaal Olympisch Comité had immers besloten om de resultaten en medailles op de erelijst te laten staan. Misschien was het hen niet opgevallen dat Rica Reinisch (1965-), drievoudig Olympisch kampioen in 1980, vijf miskramen had en niet verloste geraakte van recidiverende eierstokcystes. Of misschien hadden ze geen aandacht besteed aan de getuigenis van Catherine Menschner (1964-), die op 10-jarige leeftijd mannelijke hormonen kreeg en daarvan blijvende schade ondervond aan haar rug en voortplantingsorganen. Of het verhaal van de discuswerpsters Brigitte Michel (1956-) en Birgit Boese (1962-), die te horen kregen dat ze geslachtsorganen hadden van een tienjarig kind. Of de geschiedenis van Andreas Krieger (1966-), voordien bekend als de kogelstootster Heidi Krieger die door het massaal toedienen van doping suïcidale neigingen kreeg en noodgedwongen een geslachtsoperatie onderging. Dan was er ook nog Joerge Sievers (1956-1973) die dood werd teruggevonden op de bodem van het zwembad. Het gevolg van een zware griep meldden de Oost Duitse autoriteiten, later bleek dat de jongen gestorven was aan zwaar hartfalen dat gepaard ging met een ernstige verdikking van de hartwanden, een acute miltinfectie en ernstige leverbeschadiging, het resultaat van de medische experimenten die men op hem had uitgevoerd. Dit alles benadrukte het enorme verborgen dopingsysteem in Oost-Duitsland, waar alle kinderen op hun sportieve talenten gescreend werden en waaruit er ieder jaar tienduizend geselecteerd werden. Vanaf dan werden ze door 4.700 professionele coaches en duizend artsen begeleid. Jaarlijks werden zo'n twee miljoen tabletten anabole steroïden toegediend.

American Football

De speculatie over de epidemische omvang van het drugsgebruik in de American Football League werd verder aangewakkerd door de dramatische omvangstoename van quarterbacks en aanvallende linesman. In 1987 wogen slechts 27 NFL-spelers meer dan 136 kg, in 1997 was dat aantal gestegen tot 240. Sommigen beweerden dat dit een gevolg was van 'hoge calorie' diëten en voedingssupplementen zoals creatine, anderen wezen echter op het gebruik van anabole steroïden en hGH. Bovendien bleken de dopingonderzoeken een lachertje. NFL ambtenaren zouden positieve tests van sterspelers wegmoffelen, de spelers mochten na een positieve test ’s anderendaags terugkomen en men raadde hen aan een urinemonster van iemand anders mee te brengen.

Atletiek

Thomas Springstein (1958-), voormalig trainer van Katrin Krabbe (1969-), was een van de DDR trainers die zijn pupillen tien jaar lang blauwe pillen liet slikken. Hij werd voor de Rechtbank gedaagd op beschuldiging van bedrog, omdat hij zijn atleten had voorgehouden dat die blauwe pillen vitaminepreparaten waren. De erfenis van de 144 gouden, 120 zilveren en 120 bronzen Olympische medailles die de Oost-Duitsers op de Spelen van 1972, 1976, 1980 en 1988 gewonnen hadden, werd overschaduwd door gehandicapte kinderen, geslachtsveranderingen en ernstige, zelfs dodelijke gezondheidsproblemen. Tijdens de Spelen van 1976, 1980 en 1988 wonnen de Oost-Duitse zwemsters 32 van de 43 gouden medailles, en dat allemaal dank zij de blauwe pilletjes.

Australian Football

Justin Charles (1970-) was de eerste speler uit het Australian Football die positief testte op de anabole steroïde Boldenon. Hiervoor werd hij zestien wedstrijden geschorst.

Bobslee

De Engelse bobsleeër Mark Tout (1961-) (midden) werd levenslang geschorst nadat men Stanozolol in zijn urine had gevonden. In 2001 werd die straf naar vier jaar herleid.

Cricket

De Engelse cricketspeler Keith Piper (1969-) werd een maand geschorst wegens het gebruik van cannabis. In 2005 betrapte men hem een tweede keer en hiervoor kreeg hij vier maanden schorsing. Zijn club Warwickshire, waar hij zestien jaar aktief was, gooide hem buiten waarop hij zijn sportcarrière stopte.

Motorracen

De Australische motorrenner Anthony Gobert (1975-), bijgenaamd ‘The Go Show’, was een veelbelovend talent, maar worstelde met een zwaar cannabisprobleem, waarvoor hij ook gepakt werd. Het ging van kwaad naar erger toen hij in een supermarkt een 70-jarige man veertig dollar uit de handen rukte en de dag nadien een vrouw van haar geldbeugel beroofde.

Rugby

Bij de Zuid-Afrikaanse rugby-speler Johan Ackermann (1970-) werd tijdens een dopingcontrole nandrolon in de urine gevonden en dat kostte hem twee jaar schorsing.

Schansspringen

De Oostenrijker Andreas Goldberger (1972-) was de eerst ski-springer die met 202m de magische 200m grens overschreed. In 2000 pinde hij het wereldrecord op 250m, maar in 1997 werd hij na een positieve cocaïnetest door de Oostenrijkse skifederatie zes maanden geschorst.

Skiën

De Russische Lyubov Yegorova (1966-) werd tijdens het WK Nordic Ski in Trondheim drie dagen na haar goud op de 5 km gediskwalificeerd omdat men bromotan in haar urine had gevonden. Meteen ook het einde van haar sportieve loopbaan.

Tennis

De Amerikaanse tesnnisvedette Andre Agassi (1970-) gaf later toe dat hij in 1997 metamfetamines had gebruikt.

Voetbal

Op 26 december 1997 om negen uur 's morgens meldde de Franse arts Yvon Arnaudo zich op het trainingskamp van de Franse nationale ploeg in Tignes aan voor een onaangekondigde dopingcontrole. De ploegverantwoordelijken en spelers reageerden verbijsterd. Een controle nu? Onaangekondigd? Tijdens de vakantie? De situatie was gespannen, vijandig en afwijzend, de arts kreeg niet de kans om meteen de uitgekozen spelers te controleren. Blijkbaar waren ze nog onderweg en moest hij wachten. Ze waren wel degelijk in het hotel maar wilden zich niet melden. Om zes uur 's avonds verschenen ze plots samen voor de arts en alles moest vlug-vlug gebeuren. 's Anderendaags regende het kritieken vanuit de liga en de media. Smaakloze controles heette het, zo kon men niet omgaan met 'les Bleus' die zich op het WK voorbereidden.

Bernard Lama (1963-), de doelman van Paris Saint-Germain, speelde ook voor het Franse elftal dat het WK van 1998 en het EK 2000 won. Na zijn terugkeer uit een zware knieblessure werd hij in februari 1997 twee maanden geschorst omwille van cannabis misbruik.

In de Franse voetbalcompetitie werden vier spelers op het gebruik van nandrolone betrapt, Cyrille Pouget (1972-) van Le Havre AC, Dominique Arribagé (1971-) van Toulouse FC, Antoine Sibierski (1974-) van Auxerre en Vincent Guérin (1965-) van Paris SG kregen hiervoor achttien maanden schorsing, waarvan twaalf voorwaardelijk. De schorsing van Guérin werd omwille van procedurefouten ongedaan gemaakt.

De Turkse voetballer Ayhan Akman (1977-) werd zes maanden geschorst voor het gebruik van anabole steroïden.

De Columbiaan Albeiro Usuriaga (1966-2004), bijgenaamd El Palomo, speelde professioneel voetbal in Colombia, Spanje, Argentinië, Mexico, Ecuador, Brazilië, Paraguay en Venezuela, voordat hij op 37-jarige leeftijd vermoord werd. In 1997 werd hij twee jaar geschorst na een positieve test op cocaïne.

De Britse voetballer Adam Tanner (1973-) werd in februari 1997 drie maanden geschorst nadat met sporen van cocaïne had gevonden in zijn bloed. Twee jaar later pleegde hij vluchtmisdrijf na een auto ongeval. Nadat men hem had opgespoord bleek dat hij driemaal de normale concentratie alcohol in zijn bloed had. Omdat dit reeds de tweede keer was moest hij van de rechter tachtig uren gemeenschapsdienst doen en werd zijn rijbewijs drie jaar ingetrokken.

Wielrennen

In de eerste week van de Tour de France 1997 gebruikte 50% van de renners corticosteroïden en 80% van de deelnemers had het product zelfs in de tweede week nodig. Alles op medisch voorschrift.

In 1997 bekende de Italiaanse renner Claudio Chiappucci (1963-) dat hij van 1993 tot 1995 doping had gebruikt, maar later trok hij die verklaring in. Chiappucci werd door Professor Francesco Conconi (1935-) 'begeleid', die eerder al beschuldigd was van het voorschrijven van EPO. Conconi werd 'moreel’ schuldig bevonden, maar vrijgesproken omdat het misdrijf verjaard was. De rechter had de medische rapporten van 33 wielrenners uit de periode 1993-1995 ingekeken, inclusief dat van Chiappucci en alle bloedonderzoeken toonden grote fluctuaties aan van de hematocriet-waarden, wat indicatief is voor EPO gebruik.

In 1997 was de Oezbeek Djamolidine Abdoujaparov (1964-) de eerste renner die in de Tour de France gediskwalificeerd werd wegens het gebruik van Bromantan en de bronchusverwijder Clenbuterol. Later raakte bekend dat hij in zes verschillende wedstrijden positief had getest. Hij kreeg een jaar schorsing aangesmeerd, waarop hij zijn carrière stopte.

De Noor Rune Jogert (1977-) testte positief op efedrine na de Berliner 4-Etappen-Fahrt. Hij werd twee maanden geschorst, kreeg een boete van vijfhonderd Zwitserse frank en verloor vijftien UCI-ranking punten. De Noorse wielerbond van haar kant kreeg een boete van vijfduizend Zwitserse frank omdat ze niets tegen hem ondernomen had en het UCI niet op de hoogte had gebracht.

De Deen Michael Skelde (1973-) begon in 1997 met wielrennen, maar werd dat eerste jaar al meteen betrapt op het gebruik van testosteron.