1991
1991
Na het Amerikaanse Amgen enkele jaren voordien lanceerde ook de Zwitserse farmareus Roche zijn EPO. Een paar maanden later ontdekten wetenschappers dat het product de sportieve prestaties met 10 à 20% verhoogden.
Het Duitse weekblad 'Der Spiegel' rapporteerde de eerste sterfgevallen bij wielrenners uit de jaren 1987 en 1988, zeven in Nederland en eentje in België. In het artikel 'Schlamm in den Adern' (vrij vertaals Modder in de aders) werd het voorbeeld aangehaald van Bert Oosterbosch (1957-1989) Johannes Draaijer (1963-1990) Jef Lahaye (1932-1990), Dirk de Cauwer (1967-1990) en Gert Reynaert (1969-1990) die de jaren voordien plots stierven.
De Amerikaanse sportarts Randy Eichner, hoofd van de afdeling hematologie aan de Universiteit van Oklahoma, haalde in dit verband aan:
"Deze mensen legden zich op zekere dag neer en stierven. Zo eenvoudig. De artsen zegden dat ze een natuurlijke dood stierven... Als dat zo was hadden we met een zeldzame epidemie in de geschiedenis van de Sportgeneeskunde te maken."
Een paar jaar later sprak men al van twintig wielrenners en zeven Zweedse oriëntatielopers van wie de doodsoorzaak aan het gebruik van EPO gelinkt werd.
Brigitte Berendonk (1942-) werd in 1958 DDR-kampioene in de vierkamp, een bij ons onbekend nummer. Datzelfde jaar nog vluchtten haar ouders naar West-Duitsland, waar Brigitte aansloot bij TV Schwetzingen en er één jaartje later jeugdkampioen vijfkamp werd. Na het succesvol afronden van haar Sportstudies en de studie Engelse Taal en Literatuur, werd ze in 1967 opgeroepen voor het West-Duitse atletiekteam. In 1968 eindigde ze op de Spelen van Mexico achtste in het discuswerpen, in 1972 elfde op die van München. In 1971 kroonde ze zich in dat nummer tot West-Duits kampioen en zes keer haalde ze zilver. In 1973 won ze de Duitse titel in het kogelstoten.
Brigitte Berendonk huwde met Werner Franke (1940-), Professor Cellulaire en Moleculaire Biologie aan het Duitse kankerinstituut van de Universiteit Heidelberg. Franke, erkend als één van de leidende experten op het vlak van doping, bekritseerde ook scherp de sportverslagen waarin dopinggebruik verdoezeld werd. Samen met zijn vrouw bestreed hij jarenlang die kwaal. Na de val van de muur publiceerden ze in 1991 het boek ‘Doping-Dokumente. Von der Forschung zum Betrug’ (vrij vertaald: Dopingdocumenten. Van het onderzoek naar bedrog), waarin ze de jarenlange, systematische dopingtoediening in de DDR uit de doeken deden. Het boek was gebaseerd op Stasi-dossiers en DDR-archieven die ze konden inkijken. Andere bronnen waren DDR notities over ‘ondersteunende middelen en hun gevolgen', die in de Medische Militaire Academie van Bad Saarow bewaard werden. Eerst weigerde men hen de toegang tot deze documenten, maar dank zij de toestemming van het Ministerie van Landsverdediging mochten ze hun gang gaan. Tijdens hun onderzoek reconstrueerden ze de dopingpraktijken die de Oost-Duitse Staat haar atleten oplegde. Op 19 december 2001 kreeg Berendonk de ‘Heidi Krieger Medaille’ opgespeld, een prijs uitgereikt door de Dopingslachtofferhulp. In 2004 kregen Berendonk en Franke het Duits kruis van verdienste, omwille van “hun strijd tegen de mensonterende en criminele dopingmethodes”.
Twintig voormalige Oost-Duitse coaches bekenden dat ze hun zwemmers anabolica hadden toegediend.
American Football
Net voor zijn dood beschuldigde Lyle Alzado (1949-1992) de NFL ambtenaren ervan dat ze goed wisten dat hun spelers uitgebreid anabolica gebruikten, maar dat dit liever negeerden. Hij bekende ook dat hij gedurende zijn twintigjarige loopbaan drugs had gebruikt en dat ook de coaches daarvan wisten, maar gewoon de andere kant opkeken als het onderwerp ter sprake kwam.
Atletiek
In oktober 1991 bekende de West Duitse kogelstootster Petra Leidinger (1966-) (foto) in het ARD-programma 'Brennpunkt' dat ze zich jarenlang gedopeerd had. In 1983 was ze voor het eerst Duits jeugdkampioene kogelstoten geworden. Vrij vlug kwamen haar trainers Franz-Josef Simon (foto) en Christian Gehrmann (1938-) met anabolica op de proppen, waardoor haar prestaties spektakulair verbeterden. Gehrmann, die op Lanzarote leefde, stelde de medicatie samen en stuurde ze per post naar Simon. Leidinger moest de methandienon zelf betalen. Die was tot 1982 als Dianabol bekend maar omwille van talloze nevernwerkingen in West Duitsland verboden. Leidinger, die inmiddels farmaciestudies had aangevat, besliste te stoppen met de innames omwille van de vervelende nevenwerkingen. Toen ze na vijf jaar zwijgen eindelijk met haar verhaal op de proppen kwam waren de feiten verjaard en kon het Openbaar Ministerie Gehrmann en Simon niet meer vervolgen.
De Russische hoogspringster Tamara Bykowa (1958-), die driemaal het wereldrecord brak, kreeg drie maanden schorsing nadat ze op het EK van 1990 betrapt was op het gebruik van Efedrine.
De Cubaanse discuswerper en kogelstoter Luis Delís (1957-) werd twee jaar geschorst nsat men in 1990 verboden middelen vond in zijn urine.
De Roemeense speerwerpster Felicia Tilea-Moldovan (1967-), de Sloveense verspringer Borut Bilac (1965-) en de Joegoslavische hoogspringster Biljana Petrovic-Bojovic (1961-) werden na het EK van 1990 in Split twee jaar geschorst na een positieve dopingcontrole.
De Russische kogelstoter Vyacheslav Lykho (1967-) haalde brons op het EK van 1990 in Split, maar moest het kleinood inleveren toen bleek dat hij zich van N-Methylamfetamine bediend had. Bovendien kreeg hij drie maanden schorsing aan zijn broek.
De Noor Georg Andersen (1963-) haalde op het WK van 1991 in Tokio zilver in het kogelstoten, maar werd na afloop twee jaar geschorst omdat hij aan de anabole steroïden had gezeten.
Ook de Oekraïnse kogelstoter Roman Wirastjuk (1968-) mocht twee jaar vanaf de zijlijn toekijken nadat hij betrapt was op het gebruik van anabolica.
Tijdens de Unversiade in ht Britse Sheffield testte de Chinese kogelstootser Sui Xinmei (1965-) positief op anabole steroïden waardoor ze twee jaar naar de kant moest. Op het WK indoor begin dat jaar had ze nog goud gewonnen.
Basketbal
De Amerikaanse basketter Roy Tarpley (1964-2015) werd in 1991 door zijn ploeg Dallas Mavericks uit de NBA geschopt toen hij aan de cocaïne en alcohol had gezeten. Daarop trok hij twee seizoenen naar Griekenland en nadat hij in 1995 door de NBA in ere werd hersteld keerde hij terug naar de Verenigde Staten. Een terugkeer van korte duur, want wegens alcoholmisbruik werd hij opnieuw buitengesjot.
Voetbal
In tegenstelling tot individuele sporten als fietsen, gewichtheffen en atletiek, werd voetbal niet op grote schaal met prestatiebevorderende middelen geassocieerd. Net als de meeste high-profile ploegsporten werden in voetbal vooral recreatieve drugs gebruikt, het cocaïne gebruik van Diego Maradona (1960-) is hiervan het bekendste voorbeeld.
Wielrennen
Na het WK van Stuttgart moesten de Australische baanrenners Carey Hall (1963-) en Stephen Pate (1964-) hun gouden, respectievelijk bronzen medaille inleveren na een positieve dopingplas op anabole steroïden en werden ze bovendien zes maanden geschorst. Stephen Pate gold in zijn tijd als de 'madman on the bike'. Hij was altijd blits gekleed, had een feilloze haarsnit, dronk alcohol en nam drugs. Kortom hij was populair vanwege zijn onconventioneel karakter. Zijn dopingproblemen zorgden er echter voor dat het Australisch Comité hem nooit selecteerde voor Olympische Spelen. Dat zat hem hoog en nadat hij in 2000 Australisch kampioen werd en de selectie toch misliep stopte hij met sporten. Daarop werd hij meerdere keren aangeklaagd wegens dronkenschap en geweld tegen zijn vrouw, waardoor hij regelmatig in de gevangenis belandde.